چهارشنبه، بهمن ۲۵، ۱۳۸۵
گزارش شب ژاک پره‌ور
شب "ژاک پره ور" شاعر، نقاش و فیلمساز فرانسوی، به کوشش مجله بخارا، عصر روز گذشته در خانه‌ی هنرمندان ایران برگزار شد.
در این شب که با سخنرانی علی دهباشی وشعر خوانی رضا سید حسینی، مریم رییس دانا، پگاه احمدی و خجسته کیهان همراه بود، جمع زیادی از روزنامه‌نگاران، شاعران، نویسندگان، مترجمان و سردبیران مجله‌های فرهنگی نیز حضور داشتند.
علی دهباشی، بانی و برگزار کننده شب‌های بخارا، در ابتدای این نشست به معرفی مختصر زندگی و آثار این شاعر فرانسوی پرداخت.
به گفته او، پره‌ور از شاعران محبوب فرانسه بود که اشعارش تا زمان مرگش خوانده شد و هنوز نیز طرفدار دارد.
سردبیر مجله بخارا افزود: بهره‌گیری از زبان و لحن کوچه و بازار (زبان آرگوست) که به خواندن و درک سهل و ممتنع شعر پره‌ور منجرمی‌شود، از ویژگی‌های بارز آثار اوست. زبان صمیمی و به تصویر کشیدن زندگی روزمره در شعرهای این شاعر گاه تا به حدی است که مخاطب را که همواره با امور روزمره در تماس است، شگفت زده می‌کند.
دهباشی به کودکی پره‌ور که در فقر و فاقه گذشته بود اشاره کرد و گفت: سادگی اشعار او گاه یادآور نگاه کودکان به جهان است، اما نگاه کودکانه‌ای عمیق که در پی ایجاد رابطه‌ای بدیع و تازه با جهان است.
وی به نقل از منتقدان شعر پره‌ور اظهار داشت: درتوصیف او می‌گویند که جهانی نو آفرید، هنر غنایی‌اش را ازمعمولی‌ترین چیزها به دست آورد و زبانش زبان کوچه و بازار بود، نه زبان ابیات. با این همه، او که از هر قانونی و قراری – در هر شکلی – بیزار بود، توسط موسسات ادبی فرانسه مورد احترام قرار گفت و اشعارش به مدارس آن کشور راه یافت.
برگزار کننده شب‌هاب بخارا، به بازی گرفتن کلمات در شعر پره‌ور و تازگی کار او در استفاده از تمثیلات و استعارات و نیز سادگی وزن شعرهایش را نتیجه دوستی و نزدیکی پره‌ور با آندره برتون و لویی آراگون و سوررآلیست‌های فرانسه دانست.
دهباشی در پایان گفت: اشعار پره‌ور به سادگی بیان می‌شود و با نگاهی کودکانه در پی توصیف جهان و زندگی است، اما تصویر تکان دهنده در پایان شعر او شکل می‌گیرد و خواننده را وا می‌دارد تا شعر را بار دیگر و این بار با دقت بیشتری بخواند.
رضا سید حسینی، دیگر سخنران شب ژاک پره‌ور نیز در این نشست فرازهایی از زندگی پره‌ور را که مربوط به دوران دوستی وی با آندره برتون، لویی آراگون و سوررآلیست‌های دیگر بود،‌ برای حاضران تعریف کرد.
سید حسینی در سخنان خود، تاثیری که پاتوق کردن‌ دوستان پره‌ور در کوچه "شاتو" بر این شاعر گذاشته بود به یاد آورد و مختصری نیز درباره خدمت سربازی وی در استانبول صحبت کرد.
به گفته‌ی سرویراستار فرهنگ بزرگ آثار، پره‌ور تا 40 سالگی کتابی چاپ نکرد، اما شعرهایی می‌گفت که دست به دست می‌گشت.
وی ادامه داد: پره‌ور با اشعارش شهرت عجیبی میان مردم پیدا کرد که هنوز هم ادامه دارد. او اداهای سوررآلیست‌ها را تقلید نکرد چرا که خود اداهای منحصر به فردتری داشت.
به اعتقاد سید حسینی، آن چه ترجمه شعر پره‌ور را برای مترجمان فارسی زبان مشکل می‌کند، بازی‌های شگفت انگیز این شاعر با کلمات است.
این مترجم در پایان، برگردان فارسی خود را از دو شعر "باربارا" و "توصیف شام سران در فرانسه،‌ پاریس" را برای حاضران خواند.
مریم رییس دانا، مترجم و داستان‌نویس و خجسته کیهان نیز در این مراسم هفت شعر از پره‌ور با نام‌های "باربارا"، "فصل زیبا"، "دختر گل فروش"، "دختر فولاد"، "من همینم که هستم" و ... را به دو زبان فارسی و فرانسه برای حاضران این شب خواندند و پگاه احمدی نیز ترجمه‌های پرویزناتل خانلری و محمدتقی غیاثی از چند شعر پره‌ور را قرائت کرد.
نمایش فیلمی درباره زندگی ژاک پره‌ور با ترجمه متن درباره این شاعر، نقاش و فیلمساز از دیگر برنامه های هفدهمین شب بخارا بود.
پره‌ور در سال 1900 در حومه پاریس به دنیا آمد و در سال 1977 با برجا گذاشتن شمار زیادی شعر،‌ نقاشی و فیلم، از دنیا رفت. منتقدان و اهل نظر او را شاعری ضد جنگ می‌دانستند که هیچگاه با سرکوبگران و زورمداران کنار نیامد.
در پایان این شب از احمد شاملو که شماری از شعرهای ژاک پره‌ور را در کتاب "همچون کوچه‌ای بی انتها" به فارسی برگردانده بود یاد شد.
مرتضی لطیفی، بیژن بیژنی، سعید فیروزآبادی، کیومرث منشی‌زاده، محمد گلبن، آناهیتا طاعتی،‌ علی بهبهانی، فروزنده اربابی، سید علی صالحی، رضا قیصریه، خاچیک خاچر، فرزانه قوجلو، مریم منصوری، اصغر نوری، هادی سودبخش، شیوا نیری، مهدی غبرایی، لامع، محمدرضا پورجعفری، وحدتی، اسدالله امرایی، محمد عزیزی، ترانه مسکوب، هاشم بناپور، مهدی حجوانی، رکسانا حمیدی، رکسانا خالقی، احمد حیدربیگی، رضا یکرنگیان،‌ مهری جعفری، مه جبین مهاجر، رامین مستقیم،‌ افشین معاصر، ناصر وحدتی، هیوا مسیح، مهرانگیز روح آفرین، یوسف علیخانی، علیرضا بهنام، علیرضا روشن، علی عبداللهی، یاسمن آرامی، محمدرضا فرزاد، ندا فرید، فرشته عابدی، رکسانا حمیدی، حامد یوسفی نژاد، مهسا بخشایی، شیرین معاصر، مظاهر شهامت، منصوره اشرافي، ميثم عليپور، احمد حیدربیگیان، سهراب فتوحی‌‌ (رییس انجمن دوستی ایران و فرانسه) و پل تی، سفیر فرانسه درتهران همراه با همسرش، از جمله حاضران هفدهمین شب از شب‌های بخارا بودند.

***

شب‌های بخارا؛ شب ژاک پروه‌ور
گزارش ... اینجا
عكس‌ها... اینجا
متن فيلمی درباره ژاك پره ور ... اینجا
هفت شعر از ژاک پره‌ور با ترجمه مریم رئیس دانا ... اینجا
چهار شعر از پره‌ور با ترجمه دکتر غیاثی و دکتر ناتل خانلری ... اینجا
وبلاگ مریم رئیس دانا، داستان نویس و مترجم ... اینجا
لینک های مرتبط با ژاک پره‌ور ... اینجا
***
خانه هنرمندان ایران
سخنان علی دهباشی ... اینجا
گزارش تصویری یک و دو
tadaneh AT gmail DOT com